تحقیق و توسعه
هر سازمانی بخواهد پیشرو بودن و نوآوری را در دستور کار خود قرار دهد ناگزیر از توجه ویژه به بخش تحقیق و توسعه است. فارغ از زمینه فعالیت هر سازمان، در بخش تحقیق و توسعه است که فرآیند دشوار و اغلب پرهزینه تولید محصول جدید با توجه به نیاز موجود آغاز میشود و یا تحقیقاتی انجام میشود که ممکن است در آینده به تولید و توسعه محصولات جدید کمک کند. سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه، با توجه به ماهیت آن، دیربازده بوده و گاهی با ریسک بالایی همراه است، اما در عین حال بنیان اصلی پیشرفت، توسعه و نوآوری است. شرکت دارویی زردبند، به عنوان یک شرکت دانشبنیان، با تأکید بر این ویژگی خود، و با درک اهمیت تحقیق و توسعه، از همان بدو تأسیس و با توجه به حضور اساتیدی چون زندهیاد پروفسور رضا امیدبیگی که تنها متخصص تولید و فرآوری گیاهان دارویی در کشور بود، با ایجاد این بخش، آن را یکی از مهمترین ارکان توسعه و نوآوری مستمر خود دانسته است.
دست یافتن به فرمولاسیون داروهای گیاهی جدید و روشهای جدید آنالیز در راستای اهداف شرکت زردبند برای دستیابی به محصولات متنوع و با کیفیت بالا از اصلیترین فعالیتهای بخش تحقیق و توسعه است که با بهرهگیری از کارشناسان مجرب در زمینههای فارماکوگنوزی، فارماسیوتیکس، فارماکولوژی، فیتوشیمی، شیمی تجزیه و میکروبیولوژی و با استفاده از آزمایشگاهها و تجهیزات پیشرفته و روزآمد انجام میشود. این بخش با همکاری و مشاوره اساتید برجسته دانشگاهها و مراکز علمی معتبر داخلی و خارجی و استفاده از آخرین منابع معتبر علمی، برای دستیابی به فناوریهای روز دنیا در صنعت داروسازی و داروهای گیاهی، بهینهسازی روشهای استخراج به منظور حفظ بالاترین میزان مواد مؤثره گیاهی، بهینهسازی عوامل مؤثر در تولید و رفع موانع و مشکلات خط تولید فعالیت میکند. دستاوردهای بخش تحقیق و توسعه شرکت دارویی زردبند حاصل اهداف و روشهای یاد شده است که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می شود.
فروش دانش فنی
بهرهگیری از تخصص و دانش موجود، توانایی ویژهای برای فرمولاسیون و تولید داروهای گیاهی جدید و تولید دانش فنی مورد نیاز در این زمینه به بخش تحقیق و توسعه زردبند داده است. از همین روی از اولین اقدامات این بخش، فرمولاسیون اولین شربت گیاهی سرماخوردگی بود که در سال ۱۳۷۳ به سفارش لابراتوار داروسازی مینا و با نام تجاری “شربت تیمیان” تولید شد و هماکنون نیز از پرفروشترین شربتهای گیاهی در کشور است.
در سال ۱۳۷۴ فرمولاسیون شربت آرامبخش گیاهی نیز برای همان لابراتوار انجام گرفت و با نام تجاری “شربت والریک” به بازار عرضه شد. در همین راستا در سال ۱۳۸۴ واگذاری دانش فنی و فرمولاسیون پماد ضد درد “مارینتول” و پماد سوختگی “کامودرما” به لابراتوارهای رازک و همچنین همکاری در فرمولاسیون “قرص گالگا” برای کاهش و کنترل قند خون با مجتمع صنایع دینه ایران صورت گرفت.
پیشگام در تولید انواع جدید عصاره های گیاهی
با درک نیازهای موجود در سال ۱۳۷۴ ، تولید عصاره های گلایکولی و روغنی گیاهان دارویی برای نخستین بار در کشور در این بخش اتفاق افتاد. تا پیش از آن عصارههای تولید شده در کشور اغلب اتانولی یا آبی بود، اما با تولید عصاره های گلایکولی و روغنی، فرآوردههای گیاهان دارویی با سهولت بیشتری در فرمولاسیون محصولات بهداشتی از قبیل شامپو، صابون، کرم و لوسیون استفاده میشوند که اقدامی بسیار مؤثر در ترویج استفاده از این فرآوردهها در صنایع بهداشتی کشور بوده است.
نوآوری در تولید اسانس های گیاهی محلول در آب
در سال ۱۳۸۴ بخش تحقیق و توسعه شرکت زردبند با دستیابی به فرمولاسیون منحصر به فرد خود موفق شد برای نخستین بار در دنیا اسانسهای طبیعی محلول در آب را برای استفاده به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده در انواع نوشیدنیها از جمله دوغ، تولید نماید و تا به امروز نیز زردبند تنها تولید کننده اسانسهای طبیعی محلول در آب است. این اسانسها علاوه بر تأمین نیاز صنایع لبنی و گوشتی در استفاده از طعم دهنده های طبیعی، از سال ۱۳۸۸ با نام تجاری طعم سبز (TS) به صورت قطرههای خوراکی در سبد محصولات شرکت زردبند به بازار عرضه شد تا همه مردم عزیز کشورمان امکان استفاده از طعم دهندههای طبیعی را برای مصارف روزمره خود داشته باشند.
تولید داروهای گیاهی دامپزشکی و اخذ مدال ویژه FAO
از سال ۱۳۸۵ تولید داروهای گیاهی برای مصارف دام و طیور در دستور کار گروه تحقیق و توسعه شرکت قرار گرفت و دستاورد آن فرمولاسیون ۷ داروی گیاهی بیماریهای دام و طیور با نامهای آنزوفین، آنتی بیوفین، برونکوفین، ایمونوفین و بیوهربال برای طیور، داروی واروسید برای زنبور عسل و داروی PI222 برای آبزیان بود که دانش فنی و فرمولاسیون آنها سپس به شرکت پارس ایمن دارو واگذار شد. فرمولاسیون این داروها مدال ویژه سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد FAO را در سال ۲۰۰۹ میلادی برای مدیر بخش تحقیق و توسعه شرکت زردبند به ارمغان آورد و رتبه سوم پژوهشهای توسعهای بیست و دومین جشنواره بینالمللی خوارزمی را در بهمن ماه ۱۳۸۷ کسب کرد.
آغاز تولید داروهای گیاهی
با توجه به تخصص بخش کشاورزی شرکت زردبند در زمینه گیاهان دارویی، همکاری نزدیک بخش تحقیق و توسعه و بخش کشاورزی در این شرکت مزیتهای ویژهای را برای آن به ارمغان آورده است. انجام فرآیند پیچیده تولید داروهای گیاهی از گیاهان دارویی با بهترین کیفیت نتیجه این همکاری بوده است. تکیه بر این داشتهها موجب میشود تحقیقات و اطلاعات بخش تحقیق و توسعه در زمینه داروهای گیاهی از عرصه فیتوشیمی فراتر رفته، بتواند با مورد توجه قرار دادن خصوصیات همافزایی گیاهان در فرمولاسیون داروهای گیاهی، اثرگذاری آنها را به میزان چشمگیری افزایش دهد. با اتکا به این مزیت، شرکت زردبند که تا سال ۱۳۸۸ صرفاً از گیاهان دارویی برای تولید مواد اولیه برای صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی استفاده میکرد، از آن زمان اقدام به عرضه داروهای گیاهی حاصل از تحقیقات خود نمود و صادرات بعضی از این محصولات به کشورهای مالزی، با عنوان تجاری My Village و سوییس با نام تجاری Golisan آغاز شد.
طرح های در دست اجرا
درگذشت پروفسور رضا امیدبیگی در خرداد ماه سال ۱۳۸۹ فقدان عظیمی برای جامعه علمی کشور و گروه تحقیق و توسعه شرکت زردبند بود. ولی شاگردان شایسته و وفادار آن استاد عزم خود را جزم کرده و در ادامه راه ایشان، تقویت بخش تحقیق و توسعه شرکت را سرلوحه کار خود قرار دادند. به گونه ای که امروز تیم علمی این بخش علاوه بر ارایه محصولات جدید، شامل حدود ۷۰ نوع عصاره و اسانس و ۵۰ نوع داروی گیاهی، طرحهای بزرگی همچون استفاده از گیاهان دارویی در غذاهای کاربردی یا فراسودمند (Functional foods) شناسایی و استخراج مولکول های ارزشمند طبیعی از گیاهان دارویی برای صنایع داروسازی و بهداشتی و گسترش همکاری با مراکز معتبر تحقیقاتی بین المللی را در دستور کار خود قرار داده است. تولید عصاره زعفران با بالاترین کیفیت از نتایج این همکاری بینالمللی بوده است. هم اکنون نیز مراحل تحقیقاتی شیرافزای گیاهی برای دامهای بزرگ پایان یافته و به زودی به بازار عرضه خواهد شد. باشد تا با تکیه بر تلاش و تخصص این محققان، زردبند بتواند نقش پیشتاز خود را در پیشبرد دانش داروهای گیاهی، ایجاد ارزش افزوده در فرمولاسیون داروهای گیاهی و ارتقا سلامت جامعه به بهترین شکل ایفا نماید.