اکدیسترون ها، استخراج شده از لوزارنگ – استروییدهای آنابولیک قوی و طبیعی
در فارماکوپه شوروی نمایه شده است
در سال 1961، پس از 25 سال تحقیق و مطالعات بالینی، لوزارنگ به طور رسمی به عنوان راه حلی جهت افزایش کارایی، عملکرد ورزشی و بازیابی پس از کار عضلانی شدید، به فارماکوپه شوروی وارد شد. لوزارنگ نیز مانند بایکال و سایانی جز نوشیدنی های محبوب روسها شد. عصاره آن مدتهای مدید توسط قهرمانان روس و ورزشکاران بلغار بعنوان محرک رشد عضلانی مورد استفاده قرار می گرفته است.
اکدیسترون ها یا اکدیسون ها
لوزارنگ حاوی تعدادی آنتی اکسیدان فلاوونوییدی و استرول های طبیعی، شامل بیش از 10 اکدیسترون، مانند 20-بتا-اکدیسترون، ماکیسترون و کارتاموسترون، که مسوول ایجاد اثر آنابولیک می باشند، است. اکدیسترون ها استرول های پلی هیدروکسیله می باشند که چرخه های زندگی و رشد و تکثیر سلولی در حشرات و خرچنگیان را کنترل می کنند. آنها اکدیستروییدها یا اکدیسون ها نیز نامیده می شوند. خواص آنها در آزمایشگاه های زیادی در دنیا مورد مطالعه قرار گرفته است. اکدیستروییدها، با تحریک بیوسنتز پروتیین ها در کبد، کلیه و عضلات تاثیر آنابولیک در مهره داران ایجاد می کنند. این ویژگی به طور گسترده در ورزشکاران حرفه ای برای دستیابی به نتایج بهتر مورد بهره برداری قرار می گیرد.
استروییدهای آنابولیک قوی و طبیعی
در دهه 1970، تیم های ورزشی شوروی، بخاطر استفاده از استروییدهای آنابولیک مورد پیگرد قرار گرفتند. در سال 1976، دانشمندان این کشور دو ماده با سابقه طولانی مصرف سنتی کشف کردند. یکی از آنها لوزارنگ، با ماده موثره بتا-اکدیسترون بود. به گفته محققان روسی، عصاره لوزارنگ سنتز پروتئین عضله را با افزایش فعالیت پلی ریبوزومها (بخش های سلولی که در آن این سنتز اتفاق می افتد)، تحریک می کند.
آنها با موفقیت یک نمونه سنتزی از این ماده قوی را برای ورزشکارانشان ساختند. با فاصله کمی بعد از آن، نمونه امریکایی با نام “مزوبولین ” ظهور کرد که تا مدتی بطور زیرزمینی دست به دست می شد. مطالعات مقایسه ای روی حیوانات نشان داد عصاره لوزارنگ در واقع برای افزایش استقامت و رشد توده عضلانی، بهتر از هورمون های استروییدی سنتزی بود .
بررسی تفاوت ها در عملکرد بین استروییدهای سنتزی و بتا-اکدیسترون نشان می دهد که اولی (استروییدهای سنتزی) به هسته سلول می رود تا DNA را وادار به ساخت بیشتر RNA کند، که به نوبه خود، به ریبوزوم دستورتولید بیشتر پروتئین را می دهد. از طرف دیگر، بتا-اکدیسترون، مستقیم به ریبوزوم رفته و میزان فرآیند ترجمه (سرعتی که پروتیین های جدید ساخته می شود) را افزایش می دهد . بدین ترتیب نسخه برداری، پیام ارسال شده از DNA، افزایش نمی یابد، امابطور مستقیم سنتز پروتیین تسریع می شود.
مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که خواص آنابولیک عصاره لوزارنگ شامل توانایی افزایش وزن بدن از طریق اصلاح نسبت عضله به چربی، تقویت سطح هموگلوبین و گلبولهای قرمز، افزایش میزان پروتیین تام در خون و کاهش تجمع اوریک اسید می باشد. ثابت شده است، این مواد مغذی سرعت ساخت عضله نسبت به زوال آن را افزایش می دهد و درنتیجه باعث بهبود تناسب اندام، استقامت و عملکرد می شود.
در طول فعالیت شدید جسمانی، عصاره لوزارنگ از اختلالات متابولیسم انرژی جلوگیری می کند، سطح گلیکوژن را در عضلات اسکلتی پایدار نگه می دارد، خونرسانی را به عضلات و مغز افزایش می دهد و مدت زمان ریکاوری را پس از فعالیت طولانی عضلانی بهبود می بخشد. فعالیت شدید جسمانی قهرمانان ورزشی باعث افزایش انعقاد خون، درد عضلانی و آسیب های مکرر می شود. یک مطالعه مقایسه ای که در آن ترکیب ویتامین ها و عصاره های لوزارنگ و جینسینگ به ورزشکاران به مدت 20 روز داده شد، کاهش فاکتورهای انعقادی خون ناشی از تمرینات شدید را نشان داد. درمان با این ترکیب از آداپتاپتوژن ها، کاهش قابل توجهی در پتانسیل انعقادی ورزشکاران را به همراه افزایش کارایی و بازیابی پس از تمرین های شدید ایجاد نمود .
بدون عوارض جانبی استروییدهای آنابولیک
در یک آزمایش کنترل شده با دارونما که در میان 112 ورزشکار انجام شده است، 89 درصد از افرادی که لوزارنگ مصرف می کردند، زودتر از خستگی رهایی یافتند، پس از فعالیتهای فیزیکی، کمتر دچار ضعف و بیحالی شده و در ورزش هایی مانند دو و میدانی، شنا، اسکیت سرعت و اسکی آلپاین عملکرد بهتری داشتند. 69٪ از آنها با شرایط آب و هوایی و اجتماعی سریعتر هماهنگ شدند، 86٪ از آنها اشتهایشان افزایش پیدا کرد و 78٪ از آنها بطور معناداری بهتر با حجم کار فیزیکی سازگاری پیدا کردند. تاثیر عصاره لوزارنگ با اثر ترکیبات استروئیدی قابل مقایسه بود بدون آنکه بر قشر آدرنال فوق کلیوی تاثیر سو داشته باشد. این عصاره نه دارای اثر آندروژنی استروئیدهای آنابولیک است و نه عوارض جانبی وابسته به آن .
بعلاوه، برخلاف استروییدهای سنتزی که می توانند سبب آسیب به کبد و کلیه شوند، اکدیسترونها در لوزارنگ عملکرد این اعضا را تقویت می کنند.
مطالعات انجام گرفته در هفت کلینیک در مسکو، کیف و سن پترزبورگ، نشان داد که عصاره لوزارنگ بطور معناداری شرایط جسمی و روحی بیماران را بهبود می دهد. کارایی و وزن آنها را که طی دوران سوتغذیه توسط اختلالات سنتز پروتئین ایجاد شده بود را افزایش می دهد. ویژگی آنابولیک آن کمک می کند وزن بدن بدون اثر سو بر روی قشر آدرنال یا غدد درون ریز متعادل شود .
بهبود ایمنی هومورال
محققان اثر استفاده 20 روزه از لوزارنگ را بر روی ایمنی هومورال دونده های دو و میدانی مسافتهای 5000 و 10000 متر مطالعه کردند . فعالیت فیزیکی چرخه ای شدید سطح سرمی IgG و IgA و همینطور مکمل C3 را در روزهای دهم و بیستم کاهش می دهد. استفاده از این مکمل به ترمیم غلظت کاهش یافته IgG و IgA و C3 کمک کرد. توان کار ورزشکار نیز 10تا 15% افزایش یافت.
افزایش عملکرد و استقامت
گروه دیگری از پژوهشگران اثبات کردند که ده روز استفاده از مکمل عصاره لوزارنگ همراه با ال-کارنیتین و استیل –ال-کارنیتین سرعت بیشینه دو و استقامت را افزایش می دهد، در حالیکه ال-کارنیتین به تنهایی چنین اثری ندارد .
عصاره لوزارنگ بطور معناداری کارایی عضلات اسکلتی خسته ومحتوای گلیکوژن، ATP و کراتین فسفات آنها را افزایش داد . محبوبترین فرمولاسیونهای ورزشی معمولا حاوی عصاره لوزارنگ و Rhodiola rosea هستند . تعدادی از این فرآورده ها برپایه این گیاه ثبت و پتنت شده اند. آنها برای ورزشکاران حرفه ای از جمله قهرمانان المپیک و جهان و همینطور سایر روسها بسیار محبوب هستند. یکی از این محصولات مبتنی بر لوزارنگ و Rhodiola rosea بطور گسترده توسط ورزشکاران حرفه ای و همینطور توسط افراد سالم نرمال بعنوان یک تقویت کننده روزانه برای افزایش توانایی جسمی و روحی مورد استفاده عموم قرار دارد. این فرآورده می تواند برای کاهش خستگی و بهبود حافظه و یادگیری، بدون هیچ اثر سو بر روی بدن مورد استفاده قرار گیرد.
اثرات ضد خستگی
تاثیرات این گیاه بر روی خستگی جسمی و روحی در مطالعات حیوانی و انسانی مورد مطالعه قرار گرفته است.
براساس نظر دانشمند روس دکتر نوووکوف (Dr. V.S. Novokov)، یکی از اولین نشانه های استرس های روحی عدم توانایی در خوب خوابیدن است. در یک سفر دریایی طولانی، محققان اختلالات خواب را در میان اپراتورهای نیروی دریایی که کارشان در رابطه با تجهیزات پیچیده کامپیوتری بود، مشاهده کردند. این اختلالات بشکل گیجی در زمان بخواب رفتن و همینطور تنفس غیرعمیق حین خواب همراه با بیدارشدن های متناوب یا رویا دیدن ظاهر می شد. چنین اختلالات خوابی منجر به کاهش توانایی برای انجام موثر امور می شد. دانشمندان اختلالات خواب ملوانان را با تجویز عصاره لوزارنگ برطرف کردند .
مطالعه دیگری بر روی اعضا تیم یخ شکن طی سفر اکتشافی قطبی انجام گرفت. پس از چهار ماه سفر، ملوانان به دو گروه تقسیم شدند و تحت آزمایشات پزشکی قرار گرفتند. به گروه 22 نفره اول عصاره لوزارنگ ( 2مرتبه در روز به میزان 2میلی لیتر و بمدت 3 هفته) خورانده شد، در حالیکه به گروه 25 نفره دوم همان مقدار چای با 5 قطره الکل داده شد. اولین علائم اثربخشی عصاره لوزارنگ ظرف مدت 8 الی10 روز پس از مصرف پدیدار شد: وضعیت سلامتی ملوانان بهبود، خواب آنها طبیعی، اشتهایشان افزایش و خلق و خویشان بهبود یافت، و مهمتر از همه، کارایی ایشان نیز افزایش یافت. در پایان مطالعه، وضعیت عمومی جسمانی و روانی ملوانان در این گروه بهبود پیدا کرده بود. در گروه کنترل اما، خستگی افزایش یافته بود و عملکرد و کارایی آنها تنزل پیدا کرده بود .
یک آداپتوژن
عصاره لوزارنگ دارای تاثیرات آداپتوژن قوی است. این گیاه توان فعالیت دینامیک را در حین انجام کار افزایش می دهد، پاسخ تنشی و سازگارپذیری با چالشهای جسمی و روانی را بهبود و همینطور توان کار فکری و جسمی را در شرایط پرتنش افزایش می دهد. هنگامیکه به حیوانات عصاره لوزرانگ خورانده شده و جهت آزمایش میزان خاصیت آداپتوژن گیاه، در شرایط استرس شدید (گستره وسیعی از فاکتورهای استرس بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی) قرارداده شدند، مقاومت آنها نسبت به اثرات مضر استرسهای شیمیایی مختلف افزایش یافت. عصاره مورد استفاده سلامت آدرنال (وزن) و سایر غدد درون ریز را در هنگام و پس از دوران طولانی استرس به حالت طبیعی برمیگرداند. مصرف این عصاره، سازگارپذیری کسانی که در آب و هوای سرد شمالی کار می کردند را بهبود بخشید .
تاثیر بر روی سلامت روان
اکدیسترونها گیرنده گابا (گاما امینو بوتیریک اسید) را با القا بازدارندگی انتقال دهنده گابا در نورونهای غشایی تعدیل می کنند. از اثرات خالص آن تثبیت واضح خلق و خو و ضد صرع می باشد. در مطالعات کلینیکی، مشاهده شد که تاثیرعصاره لوزارنگ بر روی بیماران عصبی و روانی دارای سندروم هیپوکندریای خفیف (خود بیمارانگاری) و افسردگی سودمند بوده است .
همچنین برای سنجش تاثیر این گیاه در فرآیند یادگیری، محققان دریافتند عصاره لوزارنگ، که با دوز 25/0تا 5/0 گرم بر کیلوگرم وزن بدن پیش از شروع آموزش به موشها خورانده شده بود، بوضوح توانمندی یادگیری و بخاطرسپاری آنها را بهبود بخشیده بود .
محرک جنسی و رشد دهنده اندامهای جنسی
دانشمندان روسی تحقیقاتی انجام دادند که در نتیجه آن مشاهده شد، علاوه بر تقویت استقامت و وضعیت عمومی، عصاره لوزارنگ محرک عملکرد جنسی نیز می باشد. با مشاهده رفتار جنسی حیوانات آزمایشگاهی که به مدت ده روز عصاره لوزارنگ به آنها داده شده بود، دانشمندان دریافتند که این گیاه محرک عملکرد جنسی در تمام حیوانات نر می باشد. آنها همچنین دریافتند که این گیاه بویژه در ضعیفترین حیوانات، موجب افزایش وزن و رشد دادن اندامهای جنسی (بیضه ها) می شود . نتایج مشابهی با تجویز عصاره به آقایان دارای اختلال عملکرد جنسی بدست آمد. تجویز اکدیسترونها برای مردان دارای مشکلات باروری (اسپرماتوژنز ضعیف از عوارض بیماریهای اورولوژیک) عملکرد مقاربت را بهبود و کیفیت اسپرم را ارتقا می دهد. تجویز عصاره استاندارد شده لوزارنگ براساس 5% اکدیسترونها برای بیماران بهبود یافته پس از حمله قلبی همچنین منجر به بهبود توانایی جنسی و کیفیت اسپرم شد .